Uroloji Reabilitasiya

Uroloji reabilitasiya, sidik ifrazat sistemi (sidik kisəsi, böyrəklər, sidik yolları) və kişi cinsiyyət orqanlarının (prostat, penis) funksional pozğunluqlarının aradan qaldırılması, həmçinin bu sistemlərin cərrahiyyə, travma, xroniki xəstəliklər və ya nevroloji problemlər nəticəsində itirilmiş funksiyalarının bərpası üçün tətbiq edilən xüsusi tibbi-terapevtik proqramdır. Bu reabilitasiya pasientin yaşam keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq, ağrını azaltmaq, sidik və cinsiyyət funksiyalarını normallaşdırmaq məqsədi daşıyır.
Əsas Məqsədlər:
- Sidik tutmama (inkontinens) və sidik ifrazının pozulmasının müalicəsi.
- Cinsiyyət funksiyalarının (erektil disfunksiya, orgazm problemləri) bərpası.
- Prostat cərrahiyyəsi və ya radiasiya terapiyası sonrası yan təsirlərin aradan qaldırılması.
- Pelvis əzələlərinin tonusunun yaxşılaşdırılması.
- Xroniki ağrıların (məsələn, xroniki pelvis ağrısı) idarə edilməsi.
Ümumi Tətbiq Sahələri:
- Cərrahiyyə sonrası reabilitasiya:
- Prostatın çıxarılması (prostatektomiya), sidik kisəsinin rezekasiyası, böyrək transplantasiyası.
- Sidik kanalının daralması (striktur) və ya genital orqanların cərrahiyyəsi.
- Nevroloji əsaslı problemlər:
- Omurilik zədələnmələrindən sonra neyrogen sidik kisəsi (işəmə nəzarətinin itirilməsi).
- Parkinson, Multipl Skleroz kimi xəstəliklərə bağlı sidik ifrazı pozğunluqları.
- Xroniki vəziyyətlər:
- Prostatit, interstisial sidik kisəsi iltihabı.
- Erektil disfunksiya, Peyronie xəstəliyi (penis deformasiyası).
- Doğum və ya ginekoloji cərrahiyyə nəticələri:
- Qadınlarda doğumdan sonra stress inkontinensi (öskürək, gülmə zamanı sidiyin tutulmaması).
- Pelvis əzələlərinin zəifliyi.
Reabilitasiya Üsulları:
- Pelvis dibi əzələ məşqləri (Kegel məşqləri):
- Sidik kisəsi və düz bağırsağın dəstəkləyən əzələlərin gücləndirilməsi.
- Biofeedback və ya elektrostimulyasiya ilə təkmilləşdirilir.
- Davranış terapiyası:
- Sidik tutma rejiminin tənzimlənməsi (məsələn, müəyyən vaxtlarda tualetə getmək).
- Maye qəbulunun optimallaşdırılması.
- Fizioterapiya:
- Pelvis ərazisinə lazer, ultrasəs və ya isti/soyuq müalicə.
- Manual terapiya (masaj, mobilizasiya).
- Farmakoterapiya:
- Sidik ifrazını nizamlayan dərmanlar (antikolinerjiklər).
- Erektil funksiyanı yaxşılaşdıran preparatlar (PDE5 inhibitörləri).
- Psixoloji dəstək:
- Cinsiyyət funksiyası pozğunluqları ilə bağlı stres və depresiyanın aradan qaldırılması.
- Cərrahi və texniki vasitələr:
- Süni sidik kisəsi (stoma) istifadəçiləri üçün təlim.
- Penis protezləri və ya vakuum cihazları.
Komanda:
Uroloji reabilitasiya uroloq, fizioterapevt, ginekoloq, psixoloq, dietoloq və pelvis sağlamlığı üzrə mütəxəssislərdən ibarət komanda tərəfindən həyata keçirilir. Proqram pasientin yaşı, cinsi, xəstəlik tarixçəsi və fizioloji xüsusiyyətlərinə uyğun tərtib edilir.
Nümunələr:
- Prostat kanseri sonrası: Sidik tutmamanın idarə edilməsi üçün pelvis məşqləri və elektrostimulyasiya.
- Onurğa zədəsi olan pasient: Süni sidik kisəsi tətbiqi və özünükateterizasiya təlimi.
- Erektil disfunksiya: Həkim tövsiyəsi ilə dərmanlar + psixoloji terapiya.
- Doğum sonrası inkontinens: Kegel məşqləri və lazer terapiya.
Əhəmiyyəti:
- Cinsiyyət və sidik funksiyalarının bərpası psixoloji və sosial həyatı birbaşa təsir edir.
- Erkən müdaxilə xroniki ağrı və komplikasiyaların qarşısını alır.
- Ailə münasibətləri və özgüvənin artmasına kömək edir.
Diqqət! Uroloji reabilitasiya uğuru üçün davamlılıq və mütəxəssislərlə əməkdaşlıq vacibdir. Məsələn, pelvis məşqlərinin nizamlı edilməsi aylar davam edə bilər, lakin nəticə uzunmüddətli olur.