Ortopedik Reabilitasiya

Ortopedik reabilitasiya, oynaqların, sümüklərin, əzələlərin, vətərlərin və bağların zədələnmələrindən, cərrahiyyə müdaxilələrindən və ya xroniki xəstəliklərdən (məsələn: osteoartrit, revmatoid artrit) sonra bərpa olunması üçün nəzərdə tutulmuş tibbi-terapevtik prosesdir. Bu reabilitasiyanın əsas məqsədi ağrını azaltmaq, hərəkət funksiyalarını bərpa etmək, əzələ qüvvəsini artırmaq, dayanıqlılığı yaxşılaşdırmaq və pasientin gündəlik həyat fəaliyyətinə və ya idman fəaliyyətinə qayıtmasına kömək etməkdir.
Əsas mərhələlər və üsullar:
- Fiziki terapiya:
Müxtəlif hərəkət təlimləri, gərginlik və gücləndirmə məşqləri, postur korreksiyası, balans təlimləri və mobiliteyin artırılması üçün proqramlar. - Manual terapiya:
Fizioterapevt tərəfindən oynaqların və əzələlərin mobilizasiyası, masaj və manipulyasiya üsulları. - Fizioterapevtik metodlar:
Elektroterapiya (TENS, lazer, ultrasəs), isti/soyuq uyğulamaları, hidroterapiya və şok dalğa terapiyası kimi ağrı və iltihabı azaltmaq üçün köməkçi üsullar. - Protezlər və ortezlər:
Zədələnmiş ətrafların dəstəklənməsi üçün xüsusi cihazların (dizlik, korse, atellər) tətbiqi. - Fərdiləşdirilmiş proqram:
Pasientin diaqnozu, yaşı və fiziki vəziyyətinə uyğun müalicə planı.
Kimlər üçün lazımdır?
- Sümük qırıqları, çıxıqlar, vətər və bağ zədələnmələri.
- Oynaq protezlərinin (diz, çanaq) qoyulmasından sonra.
- Skolyoz, osteoxondroz kimi ortopedik patologiyalar.
- İdman zədələnmələri (məsələn: ACL zədəsi).
- Artrit və artroz kimi xroniki oynaq xəstəlikləri.
Məqsəd:
- Ağrı və iltihabın aradan qaldırılması.
- Ətrafların funksiyasının və mobilitenin bərpası.
- Əzələ atrofiyasının qarşısının alınması.
- Pasientin sosial və peşə fəaliyyətinə qayıtması.
Ortopedik reabilitasiya adətən fizioterapevt doktor, ortopedik cərrah, fizioterapist və digər mütəxəssislərin komandası tərəfindən həyata keçirilir. Müddəti zədənin növündən və şiddətindən asılı olaraq bir neçə həftədən bir neçə aya qədər dəyişə bilər. Uğurlu nəticə üçün pasientin müntəzəm iştirakı və tövsiyələrə əməl etməsi vacibdir.