Karpal tunel sindromu
Karpal tunel sindromu (KTS), əl və qolda yerləşən median sinirin sıxılması nəticəsində yaranan bir nevroloji pozğunluqdur. Bu sindrom əsasən biləkdəki karpal tunel adlanan dar keçiddə median sinirin təzyiqə məruz qalması ilə əlaqədardır. Karpal tunel biləkdəki sümüklər və bağlar tərəfindən əmələ gələn dar bir kanaldır və buradan median sinir və bəzi əzələ lifləri keçir.
Əsas simptomlar:
- Yuxu hissi və ya yanma: Əllərdə, xüsusilə baş barmaq, işarət barmaq və orta barmaqda yuxu hissi, yanma və ya qaşınma.
- Ağrı: Biləkdə, əldə və bəzən qolda ağrı, xüsusilə gecə saatlarında pisləşir.
- Zəiflik: Əl əzələlərində zəiflik, əşyaları tutmaqda çətinlik.
- Əl hərəkətlərinin məhdudlaşması: İncə hərəkətləri yerinə yetirmək çətinləşir (məsələn, düymə bağlamaq, yazı yazmaq).
Səbəblər:
- Təkrar edən hərəkətlər (məsələn, kompüterdə çox işləmək, əllə çox işləmək)
- Bilək travmaları
- Hormonal dəyişikliklər (məsələn, hamiləlik, menopauz)
- Obezite
- Revmatoid artrit və ya diabet kimi xəstəliklər
- Genetik meyil
Müalicə:
- Konservativ müalicə:
- Biləyin istirahəti və təkrarlanan hərəkətlərdən qaçınmaq.
- Biləkliyindən istifadə (biləkliyi sabitləyən cihazlar).
- Steroid injeksiyaları (ağrı və iltihabı azaltmaq üçün).
- Fizioterapiya və əzələ məşqləri.
- Cərrahi müalicə:
- Karpal tunel dekompressiya əməliyyatı: Median sinirə təzyiqi azaltmaq üçün karpal tunelin kəsilməsi. Bu əməliyyat simptomları əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra bilər.
Qorunma:
- Əl və bilək hərəkətlərini düzgün yerinə yetirmək.
- İş zamanı düzgün duruş və ərin istifadəsi.
- Təkrarlanan hərəkətlərdən sonra əlləri dincləndirmək.
Karpal tunel sindromu müalicə edilmədikdə əzələ zəifliyi və daimi sinir zədələnməsinə səbəb ola bilər. Ona görə də simptomlar müşahidə edildikdə tez bir zamanda həkimə müraciət etmək vacibdir.