Nevroloji Reabilitasiya Ortopedik Reabilitasiya

Bel ağrıları

02/05/2025 DrElnurKhidirzade

Bel ağrıları dünya əhalisinin təxminən 80%-i üçün həyatında ən azı bir dəfə baş verən ümumi bir problemdir. Ağrı kəskin (qısamüddətli) və ya xroniki (3 aydan çox davam edən) ola bilər.

Səbəbləri:

Əzələ gərginliyi və ligament zədələri: Ağır qaldırma, ani hərəkətlər və ya pis duruş.
Disk problemləri (məsələn: disk yırtığı və ya degenerativ disk xəstəliyi).
Osteoartrit: Oma sümüyündə qığırdaqların aşınması.
Spinal stenoz, sinir köklərinin sıxılması.
Skolioz və ya digər spinal deformasiyalar.
Digər səbəblər: İnfeksiyalar, şişlər, böyrək problemləri.

Risk Faktorları:

Həyat tərzi (hərəkətsizlik, çəki artımı).
Yaş (30-60 yaş arası daha çox risk).
Düzgün olmayan idman texnikası.

Disk Herniyası (Disk Yırtığı):

Disk herniyası, onurğa disklerinin xarici təbəqəsinin zəifləməsi və daxili jelatinli maddənin kənara çıxmasıdır. Bu, yaxınlıqdakı sinirləri sıxaraq ağrı, uyuşma və ya zəiflik yarada bilər.

Əsas Simptomlar:

Bel və ya boyun ağrısı: Herniya ən çox lumbar (bel) və servikal (boyun) bölgələrdə olur.
Radiasiya edən ağrı: Ayaqlarda (“siyatik ağrısı”) və ya qollarda.
Uyuşma və ya qıcolma: Sıxılan sinirə uyğun bölgələrdə.
Əzələ zəifliyi: Məsələn, ayaq əzələlərində gücsüzlük.

Müayinə Üsulları:

Fiziki müayinə (reflekslər, əzələ gücü testi).
MRT və ya KT skaneri: Disk və ətraf toxumaların dəqiq görüntüsü.
EMG: Sinir zədələnməsinin yoxlanılması.

Müalicə Metodları:

1. Qeyri-cərrahi Müalicə:

İstirahət və fəaliyyətin dəyişdirilməsi (ağır qaldırmaqdan çəkinmək).
Fizioterapiya: Məşqlərlə əzələləri gücləndirmək və posturu düzəltmək.
Dərmanlar: Ağrıkəsicilər (NSAID), steroid injeksiyaları.
Masaj və isti/soyuq kompresslər.

2. Cərrahi Müalicə:

Mikrodiskektomiya: Herniyalaşmış disk hissəsinin çıxarılması.
Laminektomiya: Sinir üzərindəki təzyiqi azaltmaq üçün sümük hissəsinin alınması.
Süni disk implantı: Ciddi degenerasiya hallarında.

Disk Herniyasının Qarşısının Alınması:

Düzgün duruş: Oturarkən və ayaqda durarkən beli düz saxlayın.
Düzgün qaldırma texnikası: Dizləri bükərək, beli yox, ayaq əzələlərini işlədin.
Müntəzəm idman: Bel və qarın əzələlərini gücləndirən məşqlər (plank, yoga).
Kilo nəzarəti: Artıq çəki diskə təzyiqi artırır.

Nə Zaman Həkimə Müraciət Etməli?

Ağrı 2 həftədən çox davam edərsə.
Ayaqlarda, qollarda zəiflik və ya iflic hissi.
sidik kisəsi / bağırsaq nəzarətinin itməsi (təcili hallar!).