Narahat ayaq sindromu
Narahat ayaq sindromu (Restless Legs Syndrome – RLS), əsasən istirahət zamanı, xüsusilə axşam və ya gecə saatlarında ayaqlarda narahatlıq, yanma, qaşınma və ya dartılma kimi hisslərlə xarakterizə olunan bir nevroloji pozğunluqdur. Bu hisslər adətən ayaqları hərəkət etdirmək istəyi ilə müşahidə olunur və hərəkət etdikdə müvəqqəti rahatlıq yaranır.
Əsas simptomlar:
- Narahatlıq hissi: Ayaqlarda xoşagəlməz hisslər, xüsusilə istirahət zamanı.
- Hərəkət etmək istəyi: Bu hisslərdən qurtulmaq üçün ayaqları hərəkət etdirmək ehtiyacı.
- Gecə pisləşmə: Simptomlar axşam və ya gecə saatlarında daha şiddətlənir.
- Yuxu pozğunluğu: Tez-tez oyanma və yuxuya dalma çətinliyi.
Səbəblər:
- Genetik faktorlar
- Dəmir çatışmazlığı və ya dopamin sistemindəki problemlər
- Hamiləlik
- Bəzi dərmanların yan təsirləri
- Kronik xəstəliklər (məsələn, böyrək çatışmazlığı, diabet)
Müalicə:
- Həyat tərzi dəyişiklikləri (məsələn, məşq, yaxşı yuxu rejimi)
- Dəmir və vitamin çatışmazlığının aradan qaldırılması
- Dərman müalicəsi (dopamin agonistləri, antikonvulsanlar və s.)
- Stressin idarə edilməsi
Narahat ayaq sindromu yuxu keyfiyyətini ciddi şəkildə təsir edə bilər, ona görə də simptomlar müşahidə edildikdə həkimə müraciət etmək məsləhətdir.